Ρόδος, 16 Νοεμβρίου 2021
Ε ́ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
Αγαπητές και αγαπητοί σύνεδροι,
Η Επιστημονική και η Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου “Λαϊκός Πολιτισμός και Ψηφιακός Κόσμος. Για μια Ψηφιακή Λαογραφία” σας ευχαριστούν και πάλι για την ενεργό συμμετοχή σας.
Όπως είχαμε αρχικά ανακοινώσει, τα κείμενα των εισηγήσεων, κατόπιν επιλογής μέσα από τη διαδικασία της ανώνυμης κρίσης, θα δημοσιευτούν σε ψηφιακό συλλογικό τόμο.
Τα προς έγκριση για δημοσίευση άρθρα θα πρέπει να ανταποκρίνονται σε υψηλά ακαδημαϊκά πρότυπα∙ θα τεθούν σε σύστημα τυφλής κρίσης από την Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου, με τη συνδρομή των Επιμελητών της έκδοσης, καθώς και ειδικών σε κάθε σχετικό επιστημονικό πεδίο. Αν κριθεί απαραίτητο, θα σας ζητηθεί να επανεξετάσετε και να τροποποιήσετε το κείμενό σας εντός ορισμένου χρονικού πλαισίου.
Ως προθεσμία υποβολής των κειμένων ορίζεται η 10η Μαρτίου 2022.
Οι προδιαγραφές των κειμένων για τον υπό έκδοση τόμο είναι οι εξής:
1. Γλώσσα
Το άρθρο πρέπει να είναι γραμμένο στην ελληνική ή την αγγλική γλώσσα.
2. Έκταση
Τα κείμενα δεν πρέπει να ξεπερνούν τις 8000 λέξεις, συμπεριλαμβανομένων των σημειώσεων, των παραπομπών και της βιβλιογραφίας.
3. Μορφή κειμένου
α) Ο αρχικός τίτλος σε γραμματοσειρά Times New Roman, με μέγεθος 14.
β) Τα ονόματα και τα επώνυμα των συγγραφέων (σε πλάγια), το όνομα του φορέα στον οποίο ανήκουν και οι ηλεκτρονικές τους διευθύνσεις σε γραμματοσειρά Times New Roman, με μέγεθος 12.
γ) Γραμματοσειρά κειμένου: Times New Roman, μέγεθος χαρακτήρων 12, με πλήρη στοίχιση και διάστιχο 1.5 για το κυρίως κείμενο και όλα τα υπόλοιπα μέρη, εκτός από τις υποσημειώσεις και τη βιβλιογραφία (όπου το μέγεθος των χαρακτήρων πρέπει να είναι 10, η στοίχιση πλήρης και το διάστιχο μονό) και τους τίτλους κεφαλαίων (μέγεθος χαρακτήρων 14). Οι υποσημειώσεις να παρατίθενται στο κάτω μέρος της κάθε σελίδας και η βιβλιογραφία στο τέλος του κειμένου.
δ) Η πρώτη γραμμή της κάθε παραγράφου να έχει εσοχή 5 χιλιοστά από αριστερά.
ε) Οι τίτλοι των ενοτήτων σε γραμματοσειρά Times New Roman, με μέγεθος 12 και έντονη γραφή. Οι τίτλοι των υπο-ενοτήτων σε γραμματοσειρά Times New Roman, με μέγεθος 12 και πλάγια γραφή.
4. Περιλήψεις και λέξεις-κλειδιά
α) Οι περιλήψεις πρέπει να είναι γραμμένες στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα, έως 300 λέξεις η καθεμία και να παρουσιάζουν τα πιο σημαντικά σημεία του άρθρου (Times New Roman, 10, πλάγια, πλήρης στοίχιση και μονό διάστιχο).
β) τρεις έως πέντε λέξεις-κλειδιά στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα, για την καλύτερη θεματική κατάταξη του άρθρου.
5. Παραπομπές
Οι αυτούσιες παραπομπές που δεν ξεπερνούν σε έκταση τις τρεις γραμμές ενσωματώνονται στο κείμενο εντός εισαγωγικών (« »)∙ αν ξεπερνούν τις τρεις γραμμές, πρέπει να αποτελούν ξεχωριστή παράγραφο, χωρίς εισαγωγικά, με γραμματοσειρά Times New Roman, μέγεθος 10, μονό διάστιχο και εσοχή 1 εκατοστού.
6. Αναφορές εντός κειμένου
Παρακαλούμε να ακολουθείται η εξής σειρά: Συγγραφέας, έτος έκδοσης, σελίδες. Παράδειγμα: «σύμφωνα με τον Μερακλή (1966, σ. 31) φαίνεται ότι…» ή «έχει διατυπωθεί ή άποψη (Bloggs, 1966, σ. 31) ότι…» ή
«Πρόσφατες έρευνες (Smith, 1999, σσ. 241-245∙ Jones, 2008, σσ. 221-226∙ Brown, 2012, σσ. 101-132)
δείχνουν ότι…».
Όλες οι δημοσιεύσεις που αναφέρονται στο κείμενο πρέπει να αναφέρονται με αλφαβητική σειρά στη Βιβλιογραφία στο τέλος του άρθρου. Σε περίπτωση που υπάρχει αναφορά στον ίδιο (ή ίδιους συγγραφείς) αλλά με διαφορετική χρονολογία, το έργο με το παλαιότερο έτος δημοσίευσης παρατίθεται πρώτο.
7. Βιβλιογραφία
Παραδείγματα:
Μονογραφία:
Μερακλής, Μ. Γ. (2011). Ελληνική Λαογραφία. Καρδαμίτσα.
Cox, M., Preston, C. & Cox, K. (2000). What factors support or prevent teachers from using ICT in their classrooms. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2019 από http://www.leeds.ac.uk/educol/documents/00001304.htm.
Άρθρο σε περιοδικό:
Διαβάζω, 417, 92-95. Jimoyiannis, A., & Komis, V. (2006α). Exploring secondary education teachers’ attitudes and beliefs towards ICT adoption in education. Themes in Education, 7(2), 181-204.
Jimoyiannis, A. & Komis, V. (2006α). Examining teachers’ beliefs about ICT in education: implications of a teacher preparation programme. Teacher Development, 11(2), 149-173.
Ανακοίνωση σε πρακτικά συνεδρίου:
Αποστολίδου, Β. (2004). Ο ρόλος της πεζογραφίας στη μυθοποίηση της πόλης. Το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης. Στα Πρακτικά του Β΄ Διεθνούς Συνεδρίου «Η Πόλη στους Νεότερους Χρόνους. Μεσογειακές και Βαλκανικές όψεις (19ος-20ός αι.)», 559-572. Ε.Μ.Ν.Ε.
Γραβάνη, Μ. (2008). Ο πληροφορικός γραμματισμός στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας: μια μελέτη των απόψεων και των εμπειριών εκπαιδευτών πληροφορικής. Στο Β. Κόμης (επιμ.), Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου «Διδακτική της Πληροφορικής», 405-414. Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών.
Μελέτη σε συλλογικό τόμο:
Δημητροπούλου, Μ. (2005). Η Αθήνα κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα: Χαρακτηριστικά του μεταναστευτικού ρεύματος. Μια πρώτη προσέγγιση. Στο Λ. Σαπουνάκη-Δρακάκη (επιμ.), Η ελληνική πόλη σε ιστορική προοπτική (σσ. 123-130). Διόνικος.
Panoutsopoulos, I., Sampson, D., & Mikropoulos, T. A. (2013). Digital games as tools for designing and implementing innovative pedagogical approaches: A review of literature. In G. Maree & I. Dirk (Εds.), Curriculum models for the 21st century: Using Learning Technologies in Higher Education (σσ. 54-67). Springer.
Ξένη μελέτη σε μετάφραση:
Γκόφμαν, Έ. (2006). Η παρουσίαση του εαυτού στην καθημερινή ζωή, μετάφρ. Γκόφρα Μαρία. Αλεξάνδρεια.
Δεύτερη κ.ο.κ. έκδοση:
Κυριακίδης, Σ. (1965²). Ελληνική Λαογραφία. Τα μνημεία του λόγου. Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
Άρθρο σε εφημερίδα:
Βαρβούνης, Μ. Γ. (2012). Σάμος και λαογραφία. Σαμιακόν Βήμα, 3745, 14.
8. Εικόνες
Το σύνολο των εντός του κειμένου εικόνων και γραφημάτων δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 6 (έξι). Οι εικόνες και οι πίνακες αριθμούνται και πρέπει να υπάρχει αναφορά σε αυτές και αυτούς εντός του κειμένου. Π.χ. «όπως φαίνεται στην Εικόνα 1», ή «τα δεδομένα έδειξαν ότι… (Πίνακας 2)».
9. Πνευματικά δικαιώματα των εικόνων
Για την αναπαραγωγή υλικού που τελεί υπό πνευματική ιδιοκτησία πρέπει να έχετε έγγραφη άδεια για αναδημοσίευση η οποία θα συνοδεύει το άρθρο. Η εξασφάλιση όλων των σχετικών παραχωρήσεων άδειας είναι ευθύνη του κάθε συγγραφέα, όπως και τα τυχόν έξοδα.
10. Υποβολή των κειμένων
Τα κείμενα πρέπει να σταλούν σε ηλεκτρονική μορφή, κατά προτίμηση Word (.doc ή docx), μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) ή σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή στη διεύθυνση katsadoros@aegean.gr, με κοινοποίηση στο fokides@aegean.gr.
Κείμενα που δεν ακολουθούν τις παραπάνω οδηγίες (μορφοποίηση κειμένου και παράθεση βιβλιογραφίας) θα επιστρέφονται για διορθώσεις.
Προθεσμία υποβολής κειμένων
10 Μαρτίου 2022
Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη συνεργασία και περιμένουμε με ενδιαφέρον τις συμμετοχές σας.
Εκ μέρους της Οργανωτικής και Επιστημονικής Επιτροπής,
Γεώργιος Κατσαδώρος, Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Εμμανουήλ Φωκίδης, Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής Εικονικής Πραγματικότητας και εφαρμογών της Πληροφορικής στην Εκπαίδευση, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Ρόδος, 5-7 Νοεμβρίου 2021
Δ ́ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
Η Επιστημονική και η Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου με θέμα «Λαϊκός Πολιτισμός και Ψηφιακός Κόσμος. Για μια Ψηφιακή Λαογραφία» σας ευχαριστούν και πάλι για την ανταπόκρισή σας στην πρόσκληση συμμετοχής. Σας ενημερώνουμε ότι, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά στις 5-7 Νοεμβρίου 2021.
Στην ενότητα “Πρόγραμμα Συνεδρίου” θα βρείτε το Πρόγραμμα και τις Οδηγίες για τον ακριβή τρόπο διεξαγωγής των εργασιών του Συνεδρίου.
Εκ μέρους της Οργανωτικής και Επιστημονικής Επιτροπής,
Κατσαδώρος Γεώργιος, Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Φωκίδης Εμμανουήλ, Επίκουρος Καθηγητής Εικονικής Πραγματικότητας στην Εκπαίδευση, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Ρόδος, 5-7 Νοεμβρίου 2021
Β ́ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
Το Εργαστήριο Γλωσσολογίας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου (https://ergastirioglossologias.pre.aegean.gr) σε συνεργασία με την Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία (https://www.laographiki.gr/), το Εργαστήριο Κοινωνικών Επιστημών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (http://www.primedu.uoa.gr/ergastiria/ergastirio-koinwnikon-epistimwn.html), το Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (https://www.he.duth.gr/el/node/848) και το Εργαστήριο Καλλιτεχνικής & Πολιτισμικής Παιδείας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου (http://www.pre.aegean.gr/lab-kpp/) συνδιοργανώνουν τριήμερο επιστημονικό συνέδριο με τίτλο:«Λαϊκός Πολιτισμός και Ψηφιακός Κόσμος. Για μια Ψηφιακή Λαογραφία», το οποίο θα πραγματοποιηθείστη Ρόδο, 5-7 Νοεμβρίου 2021∙ οι ανακοινώσεις θα διεξαχθούν διαδικτυακά, ενώ ορισμένες συνοδευτικές εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν στο χώρο της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Κοινό τόπο στις διεθνείς λαογραφικές σπουδές αποτελεί πια το γεγονός ότι η τεχνολογική εξέλιξη δεν συνιστά παράγοντα απομάκρυνσης του ανθρώπου από τις καταβολές του· αντίθετα, τόσο αυτή όσο και η ζώσα παράδοση, προσαρμόζονται ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες των ανθρώπων για έκφραση και επικοινωνία, όπως αυτές διαμορφώνονται στο εκάστοτε ιστορικό πλαίσιο. Ο λαϊκός πολιτισμός εξελίσσεται, προσαρμόζεται και ενσωματώνει τα νέα δεδομένα της κάθε εποχής. Το αντικείμενο της λαογραφίας εξακολουθεί να διευρύνεται, αναγνωρίζοντας πλέον τη συμβολή του διαδικτύου στη δημιουργία νέων μορφών λαϊκού πολιτισμού, αλλά και την αποτελεσματικότητά του στη διάσωση και διάδοση πολλών από τις παραδοσιακές μορφές του. Η σχέση τεχνολογίας και λαϊκού πολιτισμού δεν είναι επομένως ανταγωνιστική, αφού η τεχνολογία κάθε εποχής εμπεριέχεται στον λαϊκό της πολιτισμό. Η επιστήμη του λαϊκού πολιτισμού, η λαογραφία, όπως και άλλες ανθρωπολογικές επιστήμες, έχει προ πολλού διαγνώσει τη σταδιακή διαδικασία της αποδοχής και ένταξης των τεχνολογικών επιτευγμάτων του ανθρώπου στον καθημερινό του βίο, αλλά και την αποτύπωση της συμπόρευσης αυτής στις κάθε λογής σκέψεις, εκφράσεις και δημιουργήματα του λαϊκού ανθρώπου.
Ο ψηφιακός, εικονικός εν πρώτοις, κόσμος, αλλά και η ηλεκτρονική επικοινωνία ευρύτερα, οφείλει να προσεγγίζεται από τους σύγχρονους ερευνητές ως πεδίο πολιτισμού και όχι απλώς ως επαναστατική τεχνολογία. Η έλευση της νέας χιλιετίας έφερε νέα δεδομένα στο χώρο του λαϊκού πολιτισμού· πέρα από τη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης ή οικουμενοποίησης, αναλόγως με την οπτική του καθενός, οι νέες δυνατότητες που δίνει πλέον το διαδίκτυο, όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σηματοδότησαν μια νέα εποχή τόσο για την ανθρώπινη επικοινωνία και ανταλλαγή πληροφοριών όσο και για τις επιστήμες που τις μελετούν. Αν και η αρχική προσέγγιση στα νέα τεχνολογικά δεδομένα υπήρξε μάλλον εργαλειακή, καθώς τα οφέλη τους ήταν ιδιαίτερα εμφανή, συγκρινόμενα με το παρελθόν (π.χ. ως προς την αποθήκευση και την ταξινόμηση του υλικού), γρήγορα διαφάνηκε και η επίδραση που το νέο, εικονικό, περιβάλλον επέφερε: όχι μόνο στη διαδικασία διάχυσης, μετάδοσης και επεξεργασίας φαινομένων του λαϊκού πολιτισμού, αλλά και στη δυνατότητα δημιουργίας νέων μορφών, οι οποίες ως μοναδικό βιότοπο δεν είχαν άλλον από εκείνον του ψηφιακού κόσμου. Συνεπακόλουθα, σε διεθνές και εγχώριο επίπεδο προστέθηκε ο προσδιορισμός του «ψηφιακού», «ηλεκτρονικού», «εικονικού» ώστε να προσδιορίσει τους κλάδους των επιστημών που αξιοποιούσαν τα νέα επικοινωνιακά μέσα και δεδομένα προκειμένου να μελετήσουν αποτελεσματικότερα τα ερευνητικά τους αντικείμενα. Στην περίπτωση της λαογραφίας, επιστήμης που ανέκαθεν μελετούσε το οικείο, η προσέγγιση αυτή οφείλει να λάβει υπόψη ότι το -σαφώς πολιτισμικό- υλικό που κυκλοφορεί στον εικονικό κόσμο αποτελεί και το ίδιο αντικείμενο ενδελεχούς εξέτασης και, μάλιστα, με όρους που εξετάζουν το υλικό αυτό per se, ακριβώς κάτω από τις συνθήκες μέσα στις οποίες διαμορφώνεται και εξελίσσεται.
Με ποιον τρόπο όμως προσεγγίζεται μεθοδολογικά το νέο περιβάλλον του διαδικτύου; Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, τα εργαλεία είναι κοινά, προσαρμοσμένα μόνο στις ιδιαιτερότητες του εκάστοτε πεδίου. Έτσι για τη μελέτη διαδικτυακών κοινοτήτων εφαρμόζεται η «επιτόπια εθνογραφική έρευνα», η οποία αποδίδεται με τον όρο «ψηφιακή εθνογραφία», ενώ η μέθοδος προσέγγισης του λαογραφικού πραγματολογικού υλικού έχει ονομαστεί ψηφιακή λαογραφία (e-folklore). Η ψηφιακή λαογραφία είναι λοιπόν ο κλάδος της επιστήμης που αξιοποιεί μεν, -όχι πάντα υποχρεωτικά,- τα νέα δεδομένα των επικοινωνιακών τεχνολογιών για να προσεγγίσει το ερευνητικό της αντικείμενο, τα αντιμετωπίζει δε αυτά ως ένα ιδιαίτερο ερευνητικό πεδίο που δεν μπορεί να μελετηθεί έξω από τις ‘φυσικές’ συνθήκες ύπαρξης και λειτουργίας του. Στο ερευνητικό της πεδίο εμπίπτουν διάφορα αντικείμενα, όπως τα ποικίλου περιεχομένου μηνύματα που κυκλοφορούν στο περιβάλλον του διαδικτύου, τα οποία έχουν αποτελέσει έναν ευέλικτο και προσφιλή τρόπο ανταλλαγής πληροφοριών από τους χρήστες. Σε αυτά μπορούν να εντάσσονται ευφυολογήματα, ανέκδοτα, παραινέσεις λόγιας και λαϊκής σοφίας, αστικοί θρύλοι, αλλά και τα ευρέως πλέον διαδεδομένα διαδικτυακά μιμίδια.
Ακολουθώντας τις διεθνείς εξελίξεις και συνεχίζοντας το σχετικό έργο διακεκριμένων Ελλήνων επιστημόνωνκαι ερευνητών, κυρίως από τον ευρύτερο χώρο των ανθρωπιστικών σπουδών, στόχοι του Συνεδρίου είναι, η ανάδειξη του σχετικά νέου αυτού κλάδου της επιστήμης του λαϊκού πολιτισμού, του καθορισμού των μεθοδολογικών του πρακτικών και προσεγγίσεων, καθώς και του προσδιορισμού του ερευνητικού του αντικειμένου.
Ενδεικτικές θεματικές ενότητες του Συνεδρίου είναι:
Οι εισηγήσεις θα γίνουν στην ελληνική ή την αγγλική γλώσσα και θα έχουν διάρκεια 15 λεπτών. Τα κείμενα των εισηγήσεων, κατόπιν επιλογής μέσα από τη διαδικασία της ανώνυμης κρίσης, θα δημοσιευτούν σε ψηφιακό συλλογικό τόμο από τις εκδόσεις του Τμήματος (σχετικές οδηγίες θα ακολουθήσουν σε επόμενη εγκύκλιο). Οι ενδιαφερόμενοι/ες θα πρέπει να υποβάλουν τίτλο και εκτενή περίληψη (ώς 500 λέξεις) της εισήγησής τους, καθώς και σύντομο βιογραφικό σημείωμα (ώς 100 λέξεις) στη σχετική ενότητα του ιστότοπου του Συνεδρίου (http://codf.aegean.gr/) έως 31 Μαΐου 2021.
Στους συμμετέχοντες/ουσες θα δοθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης ή ανακοίνωσης στο Συνέδριο.
Για τυχόν περισσότερες πληροφορίες παρακαλείσθε να απευθύνεστε στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις katsadoros@rhodes.aegean.gr και fokides@aegean.gr.
Πρόεδροι:
Μέλη:
Πρόεδρος:
Μέλη:
Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη συνεργασία και περιμένουμε με ενδιαφέρον τις συμμετοχές σας.
Ρόδος, 29 Ιανουαρίου 2021
Ρόδος, 5-7 Νοεμβρίου 2021
Α ́ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
Το Εργαστήριο Γλωσσολογίας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου (https://ergastirioglossologias.pre.aegean.gr) σε συνεργασία με την Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία (https://www.laographiki.gr/), το Εργαστήριο Κοινωνικών Επιστημών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (http://www.primedu.uoa.gr/ergastiria/ergastirio-koinwnikon-epistimwn.html), το Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (https://www.he.duth.gr/el/node/848) και το Εργαστήριο Καλλιτεχνικής & Πολιτισμικής Παιδείας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου (http://www.pre.aegean.gr/lab-kpp/) συνδιοργανώνουν τριήμερο επιστημονικό συνέδριο με τίτλο:«Λαϊκός Πολιτισμός και Ψηφιακός Κόσμος. Για μια Ψηφιακή Λαογραφία», το οποίο θα πραγματοποιηθείστη Ρόδο, 5-7 Νοεμβρίου 2021∙ οι ανακοινώσεις θα διεξαχθούν διαδικτυακά, ενώ ορισμένες συνοδευτικές εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν στο χώρο της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Κοινό τόπο στις διεθνείς λαογραφικές σπουδές αποτελεί πια το γεγονός ότι η τεχνολογική εξέλιξη δεν συνιστά παράγοντα απομάκρυνσης του ανθρώπου από τις καταβολές του· αντίθετα, τόσο αυτή όσο και η ζώσα παράδοση, προσαρμόζονται ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες των ανθρώπων για έκφραση και επικοινωνία, όπως αυτές διαμορφώνονται στο εκάστοτε ιστορικό πλαίσιο. Ο λαϊκός πολιτισμός εξελίσσεται, προσαρμόζεται και ενσωματώνει τα νέα δεδομένα της κάθε εποχής. Το αντικείμενο της λαογραφίας εξακολουθεί να διευρύνεται, αναγνωρίζοντας πλέον τη συμβολή του διαδικτύου στη δημιουργία νέων μορφών λαϊκού πολιτισμού, αλλά και την αποτελεσματικότητά του στη διάσωση και διάδοση πολλών από τις παραδοσιακές μορφές του. Η σχέση τεχνολογίας και λαϊκού πολιτισμού δεν είναι επομένως ανταγωνιστική, αφού η τεχνολογία κάθε εποχής εμπεριέχεται στον λαϊκό της πολιτισμό. Η επιστήμη του λαϊκού πολιτισμού, η λαογραφία, όπως και άλλες ανθρωπολογικές επιστήμες, έχει προ πολλού διαγνώσει τη σταδιακή διαδικασία της αποδοχής και ένταξης των τεχνολογικών επιτευγμάτων του ανθρώπου στον καθημερινό του βίο, αλλά και την αποτύπωση της συμπόρευσης αυτής στις κάθε λογής σκέψεις, εκφράσεις και δημιουργήματα του λαϊκού ανθρώπου.
Ο ψηφιακός, εικονικός εν πρώτοις, κόσμος, αλλά και η ηλεκτρονική επικοινωνία ευρύτερα, οφείλει να προσεγγίζεται από τους σύγχρονους ερευνητές ως πεδίο πολιτισμού και όχι απλώς ως επαναστατική τεχνολογία. Η έλευση της νέας χιλιετίας έφερε νέα δεδομένα στο χώρο του λαϊκού πολιτισμού· πέρα από τη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης ή οικουμενοποίησης, αναλόγως με την οπτική του καθενός, οι νέες δυνατότητες που δίνει πλέον το διαδίκτυο, όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σηματοδότησαν μια νέα εποχή τόσο για την ανθρώπινη επικοινωνία και ανταλλαγή πληροφοριών όσο και για τις επιστήμες που τις μελετούν. Αν και η αρχική προσέγγιση στα νέα τεχνολογικά δεδομένα υπήρξε μάλλον εργαλειακή, καθώς τα οφέλη τους ήταν ιδιαίτερα εμφανή, συγκρινόμενα με το παρελθόν (π.χ. ως προς την αποθήκευση και την ταξινόμηση του υλικού), γρήγορα διαφάνηκε και η επίδραση που το νέο, εικονικό, περιβάλλον επέφερε: όχι μόνο στη διαδικασία διάχυσης, μετάδοσης και επεξεργασίας φαινομένων του λαϊκού πολιτισμού, αλλά και στη δυνατότητα δημιουργίας νέων μορφών, οι οποίες ως μοναδικό βιότοπο δεν είχαν άλλον από εκείνον του ψηφιακού κόσμου. Συνεπακόλουθα, σε διεθνές και εγχώριο επίπεδο προστέθηκε ο προσδιορισμός του «ψηφιακού», «ηλεκτρονικού», «εικονικού» ώστε να προσδιορίσει τους κλάδους των επιστημών που αξιοποιούσαν τα νέα επικοινωνιακά μέσα και δεδομένα προκειμένου να μελετήσουν αποτελεσματικότερα τα ερευνητικά τους αντικείμενα. Στην περίπτωση της λαογραφίας, επιστήμης που ανέκαθεν μελετούσε το οικείο, η προσέγγιση αυτή οφείλει να λάβει υπόψη ότι το -σαφώς πολιτισμικό- υλικό που κυκλοφορεί στον εικονικό κόσμο αποτελεί και το ίδιο αντικείμενο ενδελεχούς εξέτασης και, μάλιστα, με όρους που εξετάζουν το υλικό αυτό per se, ακριβώς κάτω από τις συνθήκες μέσα στις οποίες διαμορφώνεται και εξελίσσεται.
Με ποιον τρόπο όμως προσεγγίζεται μεθοδολογικά το νέο περιβάλλον του διαδικτύου; Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, τα εργαλεία είναι κοινά, προσαρμοσμένα μόνο στις ιδιαιτερότητες του εκάστοτε πεδίου. Έτσι για τη μελέτη διαδικτυακών κοινοτήτων εφαρμόζεται η «επιτόπια εθνογραφική έρευνα», η οποία αποδίδεται με τον όρο «ψηφιακή εθνογραφία», ενώ η μέθοδος προσέγγισης του λαογραφικού πραγματολογικού υλικού έχει ονομαστεί ψηφιακή λαογραφία (e-folklore). Η ψηφιακή λαογραφία είναι λοιπόν ο κλάδος της επιστήμης που αξιοποιεί μεν, -όχι πάντα υποχρεωτικά,- τα νέα δεδομένα των επικοινωνιακών τεχνολογιών για να προσεγγίσει το ερευνητικό της αντικείμενο, τα αντιμετωπίζει δε αυτά ως ένα ιδιαίτερο ερευνητικό πεδίο που δεν μπορεί να μελετηθεί έξω από τις ‘φυσικές’ συνθήκες ύπαρξης και λειτουργίας του. Στο ερευνητικό της πεδίο εμπίπτουν διάφορα αντικείμενα, όπως τα ποικίλου περιεχομένου μηνύματα που κυκλοφορούν στο περιβάλλον του διαδικτύου, τα οποία έχουν αποτελέσει έναν ευέλικτο και προσφιλή τρόπο ανταλλαγής πληροφοριών από τους χρήστες. Σε αυτά μπορούν να εντάσσονται ευφυολογήματα, ανέκδοτα, παραινέσεις λόγιας και λαϊκής σοφίας, αστικοί θρύλοι, αλλά και τα ευρέως πλέον διαδεδομένα διαδικτυακά μιμίδια.
Ακολουθώντας τις διεθνείς εξελίξεις και συνεχίζοντας το σχετικό έργο διακεκριμένων Ελλήνων επιστημόνωνκαι ερευνητών, κυρίως από τον ευρύτερο χώρο των ανθρωπιστικών σπουδών, στόχοι του Συνεδρίου είναι, η ανάδειξη του σχετικά νέου αυτού κλάδου της επιστήμης του λαϊκού πολιτισμού, του καθορισμού των μεθοδολογικών του πρακτικών και προσεγγίσεων, καθώς και του προσδιορισμού του ερευνητικού του αντικειμένου.
Ενδεικτικές θεματικές ενότητες του Συνεδρίου είναι:
Οι εισηγήσεις θα γίνουν στην ελληνική ή την αγγλική γλώσσα και θα έχουν διάρκεια 15 λεπτών. Τα κείμενα των εισηγήσεων, κατόπιν επιλογής μέσα από τη διαδικασία της ανώνυμης κρίσης, θα δημοσιευτούν σε ψηφιακό συλλογικό τόμο από τις εκδόσεις του Τμήματος (σχετικές οδηγίες θα ακολουθήσουν σε επόμενη εγκύκλιο). Οι ενδιαφερόμενοι/ες θα πρέπει να υποβάλουν τίτλο και εκτενή περίληψη (ώς 500 λέξεις) της εισήγησής τους, καθώς και σύντομο βιογραφικό σημείωμα (ώς 100 λέξεις) στη σχετική ενότητα του ιστότοπου του Συνεδρίου (http://codf.aegean.gr/) έως τις 30 Απριλίου 2021.
Στους συμμετέχοντες/ουσες θα δοθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης ή ανακοίνωσης στο Συνέδριο.
Για τυχόν περισσότερες πληροφορίες παρακαλείσθε να απευθύνεστε στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις katsadoros@rhodes.aegean.gr και fokides@aegean.gr.
Πρόεδροι:
Μέλη:
Πρόεδρος:
Μέλη:
Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη συνεργασία και περιμένουμε με ενδιαφέρον τις συμμετοχές σας.
Ρόδος, 20 Ιανουαρίου 2021